Men
Homiladorlik davrida falon narsani yeging kelsa o‘g‘il, pismadon narsaga boshqorong‘i bo‘lsang, qiz ko‘rasan, degan gaplarni ko‘p eshitganman. Shaxsiy tajribamdan kelib chiqadigan bo‘lsam, bu gaplarda jon bordek. Masalan, o‘g‘limga homiladorlik paytimda nuqul go‘sht yegim kelardi. Toksikoz ham juda yengil o‘tgan, rangim tiniqlashib, chehram ochilib, bir husnimga o‘n husn qo‘shilgandi. Buni o‘sha paytlar tushgan fotosuratlarim ham tasdiqlab turibdi. Qizimda esa aksincha, toksikoz og‘ir kechdi, uch oy hatto suv ham icholmay, nuqul tomchi dorilar bilan kun ko‘rdim. Ozib-to‘zib, rangim qorayib, sochlarim to‘kilib, tirnoqlarim sinib, juda xunuklashib ketgandim. Meni ko‘rganlar qiz (qiz bo‘lgandayam, sohibjamol) tug‘asan, deyishardi. Toksikoz o‘tib, ul-bul yeya boshlaganimda esa nuqul shirinlik, mevalar, barra bodring va pomidorli salatlarga ko‘nglim sust ketdi. Taxmin qilinganidek, chiroylikkina qiz ko‘rdim. Ammo bu birgina holat olamshumul nazariyaning isboti uchun kamlik qiladi. Shunga ko‘ra, atrofimdagi tanish ayollardan, opa-singillar, dugonalardan homiladorlik davrida nima yegilari kelganiyu, buning bo‘lajak bola jinsidan naqadar to‘g‘ri darak bergani haqida surishtirdim.
Nafisa, ikki o‘g‘ilning onasi, uchinchisiga homilador
Birinchi homiladorligimda nuqul go‘sht yegim kelardi, o‘g‘il ko‘rasan deyishdi, rostdan ham o‘g‘il tug‘dim. Ikkinchisida esa yangi uzilgan qulupnayga boshqorong‘i bo‘ldim. Qishning chillasi edi, hech qayerdan topib bo‘lmadi. Qulupnayli murabbo, sharbat, yogurt, hatto sovun, qog‘oz sochiqchalar va yuvinish vositalari ham xumorimni bosolmadi. Oxiri allaqayerdan muzlatilganini topib kelib berishdi, shu bilan biroz tinchlandim. Qiz bo‘ladi deb o‘yladik. Qayoqda! Yana o‘g‘il. Ammo o‘g‘illarimning ikkisi ikki xil tabiatli. To‘ng‘ichim o‘t-olov, yerga ursangiz, ko‘kka sapchiydi. Kichigim esa yuvoshgina. Uchinchi safar qiz bo‘lishidan umidimiz katta edi. Nuqul muzqaymoq va tortlar yegim kelayapti. Lekin o‘tgan hafta ultratovush tekshiruvidan o‘tsam, yana o‘g‘il dedi. Shirinlikka boshqorong‘i bo‘lsa, qiz tug‘iladi degan gap to‘g‘ri yo noto‘g‘riligini bolam tug‘ilgach aytaman.
Olima, ikki farzandning onasi
O‘g‘limga homiladorligimda faqat «kola» ichgim kelardi. Zararli deyishsa ham bir kun ichmasam, o‘lib qoladigandek edim. Qizimda esa tarvuz, olma va qurutsiz kunim o‘tmaydigan bo‘lib qoldi. Chindan ham, nimaga boshqorong‘i bo‘lganingga qarab kim tug‘ilishini aniqlasa bo‘ladi, shekilli.
Fazilat, to‘rt qizning onasi
Aytishlaricha, homilador bo‘lish arafasida er-xotin qattiq ruhiy zarba olsa, kim bilandir urishib, asabiylashsa, qiz tug‘ilarkan. Buni olimlar aniqlashibdi. Ammo men qizlarimni yaxshi niyat bilan Xudodan tilab olganman. Chunki turmushimizning ilk yetti yilida befarzand edik. To‘rt qizimda to‘rt xil narsaga boshqorong‘i bo‘lganman. To‘ng‘ichimda dovuchcha, ikkinchimda qovurilgan tovuq, uchinchimda handalak, to‘rtinchimda esa gazlangan mineral suvga ehtiyojim baland bo‘ldi.
Mastura, ikki qizning onasi, uchinchisiga homilador
Xamirli ovqatlarga o‘ch bo‘lsang qiz, go‘shtli taomlar yeging kelsa, o‘g‘il tug‘iladi, deyishgandi. To‘ng‘ichimda somsaxo‘r bo‘lganimni shu gaplarning isbotiga yo‘yib, ikkinchimda kabob yegim kelsa, rosa xursand bo‘lgandim. Erim ham har ikki kunning birida kabob ko‘tarib kelardi. Ammo Yaratganning ishlariga aralashib bo‘lmas ekan, yana qiz ko‘rdik. Uchinchi homiladorligimda muzqaymoq yegim kelganini avval erimga aytishga qo‘rqdim. Yana qiz ekan deb xafa bo‘lishini istamadim-da! Ammo yashirincha muzqaymoqxo‘rlik qilib yurganimni bilib qolib, mendan xafa bo‘ldi. «O‘g‘ilmi, qizmi, pushti kamarimdan bo‘lgan farzandim, bolaning ko‘nglini halitdan o‘ksitma» deb, o‘zi har kuni muzqaymoq olib keladi. Kecha ultratovush tekshiruvi o‘g‘il ko‘rsatdi! Boshimiz osmonda!
Nargiza, bir o‘g‘ilning onasi
Homiladorligimda nimalar yegim kelmadi deysiz. Birinchi uch oyda hech nima yeya olmadim. Keyin dovuchchaga dilim ketdi. Erim sho‘rlik yarim kechasi qo‘shnining tomiga tirmashib uzib tushgan bir hovuch dovuchchadan bittaginasini yeb, teskari burilganimni ko‘rib, yig‘lamoqdan beri bo‘lgani esimda. So‘ng shaftoli yegim keldi, mavsum bo‘lmasa-da topib kelishdi. Keyin gamburgerga o‘tdim, oxirgi oyda esa faqat sho‘r bodringni qo‘msayman deng. Aksiga olib, oxirgi haftalarda sho‘r yeyish mumkin emas. Xullas, bir amallab bolamni bag‘rimga bosdim. Hozir to‘rt yashar bo‘lgan o‘g‘limiz ovqatga shunaqangi injiqki, bir narsani yedirish amri mahol.
Aslida biron narsaga boshqorong‘i bo‘lishning ilmiy izohi bor: homila o‘z rivojlanishida yetishmayotgan moddani u yoki bu tabiiy mahsulot ko‘rinishida talab qiladi. Masalan, kaliy zarur bo‘lsa, banan, kalsiy uchun qurut, oqsillar kerak bo‘lsa, go‘sht va h.k. Lekin ayollarga birgina ilmiy izohning o‘zi kamlik qiladi. Ayniqsa, chor atrofimizda biz ishongan (yoki ishonishni istagan) irimlar kunda-kunora o‘z hayotiy tasdig‘ini topib turganda. Demak, homiladorlikda nima yeyishimiz tug‘ilajak farzand jinsi bilan bog‘liqligi haqidagi gaplarda jon bor. Chunki biz bunga IShONAMIZ!
Shahina tayyorladi
Manba: Darakchi.uz
